ประเด็นหนึ่งใน ประชาธิป’ไทย ของคุณเป็นเอก และคุณภาสกรที่ผมสนใจ คือตอนที่อาจารย์ท่านหนึ่งกล่าวว่า เหตุการณ์นองเลือดในอดีตครั้งหนึ่งนั้น มีสาเหตุประการหนึ่งมาจาก “สื่อ” ที่นำเสนอด้านเดียว ครอบงำคนให้ทำร้ายกัน ฯลฯ

สิ่งที่ผมคิด ต่อยอดมาจากตรงนั้นเล็กน้อย

ปฏิเสธไม่ได้ว่าการครอบงำของสื่อมีจริงในอดีต กระทั่งปัจจุบัน การครอบงำก็อาจยังมีในรูปแบบที่ต่างออกไป แต่แล้วผมก็คิดขึ้นมาว่า

+ ปัจจุบันมีหนังสือพิมพ์เป็นร้อยฉบับ (ทั้งไทยและเทศ) ให้เลือกอ่าน

+ ปัจจุบันมีทีวีเป็นร้อยช่อง ยังไม่รวมเคเบิ้ลดาวเทียมที่มีรายการจากทั่วโลกมาให้ดู หลายอันก็พากย์ไทยให้ ใส่ซับมาให้เลย

+ ปัจจุบันมีหนังสือให้อ่านหลากหลาย จะสั่งของเมืองนอกมาก็ได้ถ้ากลัวของไทยแปลไม่ดี

+ ปัจจุบันเน็ตเข้าได้แบบไร้ขอบเขต ต่อให้ที่ไหนโดนบล็อกก็มีโปรแกรมทะลวงหรือไม่ก็แก้ Proxy ซะ (แค่เข้า Google ก็มีคนบอกวิธีเป็นสิบแล้ว)

ปัจจุบันที่มีทางสู่องค์ความรู้หรือแหล่งมุมมองสารพัดถึงเพียงนี้ เรายังจะโดนครอบงำได้อีกหรือไม่? คำตอบคือยังโดนครอบได้ครับ

“โดนครอบงำ โดยตัวเราเอง”

+ การครอบงำให้ตนเองเสพสื่อเพียงด้านเดียว มุมเดียว โดยเฉพาะสารในด้านที่เราเห็นด้วยหรือชื่นชอบ แล้วโยนสารในมุมอื่นให้ไปไกลๆ ไม่นำมาพิจารณาชั่ง-ตวง-วัด

+ การครอบงำให้ตนเองเลือกรับสื่อประเภทองค์ความรู้ “น้อยๆ” แต่เสพอย่างอื่นที่อร่อย (อย่างเดียว) “มากๆ” ประหนึ่งเด็กเลือกไม่กินผัก

ผมว่าถึงนาทีนี้ ในโลกที่วิทยาการประเคนทางเลือกให้เรามากขนาดนี้ หากการเรียนรู้ รับรู้ หรือเข้าใจสิ่งต่างๆ ของเราไม่ครบด้านและไม่ครอบมุมแล้ว เราอย่าด่วนชี้นิ้วเพ่งโทษไปที่ไหนครับ

ให้มองตัวเองก่อนว่าเราเลือกแบบไหน เราเสพแบบไหน เราบริโภคอะไร เราหมดเวลาไปกับอะไรในแต่ละวันหรือแต่ละครั้งที่เสพอะไรสักอย่าง

การโดนตนเองครอบงำ คือการครอบงำที่น่ากลัวอย่างยิ่ง

อันที่จริงสื่อไหนจะครอบเราก็ตาม แต่หากเราไม่เออออ พยายามหาข่าวจากหลายทาง ค้นความรู้จากหลายๆ ด้าน เอามาประกอบกัน โดยไม่ด่วนพิพากษาข้อมูลใดๆ ว่า “จริง-ไม่จริง” ให้เร็วจนเกินไป

แบบนี้จะสื่อไหน มีอำนาจแค่ไหน ก็ครอบเราไม่ได้ง่ายๆ

++++++++++++++++++++++++++++++++

ชอบนะครับ ผลงานชิ้นนี้ อาจไม่ใช่สุดยอดสารคดีโลกแต่ก็มีหลายสิ่งน่าสนใจ มีหลายจุดน่าพิจารณา เพราะไม่ได้มีแต่แง่มุมทางการเมืองเท่านั้น หนังยังสะท้อนให้เห็นถึงสังคม, การนิยาม, ความเยาว์, การสุกงอม ฯลฯ

อีกสิ่งหนึ่งที่ผุดขึ้นมาในห้วงความคิดก็คือ

เรามักพูดถึงเหรียญ 2 ด้าน แต่เอาเข้าจริงๆ แล้วนอกจากเหรียญจะมี 2 ด้าน มันยังมี “ขอบ+ขี้ฝุ่น+คราบนิ้วมือของผู้ที่เคยจับ+จุลชีวัน” และ ฯลฯ

… มองได้ไม่จบ
คะแนนความชอบ 8/10
รีวิวโดย ขุนหมื่นแสนสะท้าน